Ottův slovník naučný/Piekosiński

Údaje o textu
Titulek: Piekosiński
Autor: Karel Kadlec
Zdroj: Ottův slovník naučný. Devatenáctý díl. Praha : J. Otto, 1902. S. 715. Dostupné online.
Licence: PD old 70

Piekosiński Franciszek Pakosz, vynikající právní historik polský (* 1844 ve Wiercanech v záp. Haliči) ze šlechtické rodiny polské erbu Jastrzembiec. Gymnasium studoval v Tarnově, universitu v Krakově, kde r. 1870 povýšen na doktora práv. Zamýšlel věnovati se advokatuře, avšak přátelské styky s historikem Jos. Szujským byly příčinou, že přešel znenáhla na pole právních dějin, heraldiky, sfragistiky a numismatiky polské. Stav se členem historické kommisse, založené r. 1870 J. Szujským, věnoval se výhradně vědeckým studiím. R. 1878 byl jmenován činným členem akademie věd a umění v Krakově, r. 1889 radou zemského výboru ve Lvově a r. 1891 professorem starého práva polského na universitě v Krakově, kdež působí až podnes. Zároveň byl jmenován ředitelem archivu zemského aktů grodských a zemských v Krakově, později c. k. konservátorem ústřední kommisse pro archivní památky západní Haliče, konečně dopisujícím členem heraldického spolku »Adler« ve Vídni. Hlavní obory jeho vědecké činnosti jsou: 1. vydávání historických a právních pramenů polských, 2. spisy týkající se právních dějin polských za středověku, 3. spisy z oboru pomocných věd historie, zejména heraldiký, sfragistiky a numismatiky polské. Co se týče publikace pramenů, vydal P.: Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej sw. Wacława (sv. I. 1166 až 1366, sv. II. 1367–1423, Krakov, 1874 a 1883); Kodeks dyplomatyczny małopolski (svazek I. 1178–1386, sv. II. 1153–1333, sv. III. 1333–1386, sv. IV. 1386–1444, t., 1876, 1886, 1887 a 1902); Najstarsze księgi i rachunki miasta Krakowa 1300–1400 (t., 1887, spol. s Jos. Szujským); Kodeks dyplomatyczny miasta Krakowa (1257–1506, sv. I. 1879, sv. II. 1882, v Krakově); Prawa, przwilye i statuta miasta Krakowa (1507–1795, sv. I. 1885, sv. H. 1890); Rachunki dworu króla Władysława Jagiełły i królowej Jadwigi z lat 1388 –1420 (t., 1896); Tłumaczenia polskie statutôw ziemskich (Archiwum Kom. prawn., svazek III., t., 1395); Akta sądu leńskiego wyzszego w gródku Poleskim (t., 1890); Pomniki prawa litewskiego z XVI. wieku: Statut litewski drugiej redakcyi (t., 1900); Wybór zapisek grodzkich i ziemskich wieikopolskich z XV. wieku (sv. I., t., 1902). – Dále napsal P. mimo jiné tyto vědecké rozpravy: O monecie i stopie menniczej polskiej w XIV. i XV. wieku (Krakov, 1873); O powstaniu społeczenstwa polskiego w wiekach średnich i jego pierwotnym ustroju (t., 1881); Obrona hipotezy najazdu jako podstawy ustroju społeczenstwa polsk. w wiekach średnich z uwzględnieniem stosunków Słowian pomorskich i zaodrzańskich (t., 1883); O sądach wyzszych prawa niemieckiego w Polsce wieków średnich (t., 1885); O łanach w Polsce wieków średnich (t., 1888); O dynastycznem szlachty polskiej pochodzeniu (t., 1888); Jeszcze słowo o dokumencie legata Idziego dla Tyńca (Lvov, 1889); Najnowsze poglądy na Wytworzenie sie szlachty polskiej w wiekach srednich (t., 1890); Uwagi nad ustawodawstwem wiślicko-piotrkowskiem króla Kazimirza Wielkiego (Krakov, 1891); Jeszcze słowo o ustawodawstwie wiślicko-piotrkowskiem króla Kazimirza W. (t., 1896); Rycerstwo polskie wieków średnich (sv. I. a II., t., 1896, sv. III., t., 1901); Średniowieczne znaki wodne z rękopisów polskich XIV. i XV. w. (t., 1896); Herold polski (časopis věnovaný heraldice polské, 2 ročníky, t., 1897 a 1898); Ks. Kojałowicza Compendium czyli Herbarz rycerstwa wielkiego księstwa litewskiego (t., 1897); Herbarz szlachty witebskiej (t., 1898); Studya, rozprawy i materyały z dziedziny historyi polskiej i prawa polskiego (sv. I., t., 1897); Kamienie mikorzyńskie (t., 1897); Ludność wieśniacza w Polsce w dobie piastowskiej (t., 1897, otišt. též ve sbírce Studya, rozprawy); Sądownictwo w Polsce wieków średnich (t., 1898); Moneta polska w dobie piastowskiej: zawiązki rzeczy menniczej w Polsce wieków średnich (t., 1898); Heraldyka polska wieków średnich (t., 1899); Pieczęcie polskie wieków średnich (čásť I., doba Piastovská, t., 1899); O źródłach heraldyki ruskiej (t., 1899); Statut litewski (čásť I., t., 1899); Laudum wojnickie ziemi krakowskiej z r. 1503 (t., 1897); Czy Władysław Jagiełło był za źycia królowej Jadwigi królem polskim czy tylko męźem królowej? (t., 1897); Przywilej króla Kazimirza Wielkiego w przedmiocie załoženia sądu wyzszego prawa niemieckiego na zamku krakowskim (t., 1897); Sapiehowie (t., 1898); Wiece, sejmiki, sejmy i przywileje ziemskie w Polsce wieków średnich (t., 1900). -dlc.